
درسحرگاه ۲۴جولای۲۰۰۰ قلب احمدشاملو شاعری كه شعرش «خنجری بر حنجره دژخیم» بود از تپش بازایستاد وبدین ترتیب مردم ایران و فارسی زبانان سراسردنیا، ازداشتن بزرگترین، پرآوازهترین ومحبوبترین شاعر خود محروم شدند.
از شاملو، هنرمندی كه نه تسلیم استبداد شاهی شد و نه در برابر استبداد خونبارتر شیخی سرفرود آورد، ارثیه ادبی جلیل و بیمانندی به جا مانده است كه بدون تردید بیشتر ازهر شاعر، مخصوصا صد سال اخیر، بر شاعران امروز و نسلهای آینده موثر و نافذ خواهد بود و معیار سنجش شعر به شمار خواهد رفت.
صرفنظر از جنبههای هنری شعرش، شاید برخی از برجستهترین خصوصیات شخصیت و هنرش را مختصرا چنین یادداشت كرد، هر چند این كاری بزرگ و تخصصی به حساب میرود:
۱ـ شعر شاملو در همه حال شعر آزادی، عدالت و ضد ستم و ستمگران بود. ۲ـ شاملو هیچگاه از برخورد جانبدارانه نسبت به حركتهای مهم اجتماعی كشورش طفره نمیرفت.
۳ـ خون و آتش ایمان سمبولهای پیكار و مقاومت مردم ایران و بسیاری كشورهای دیگر شعر او را شعلهور و الهامبخش نگه میداشت.
۴ـ شاملو كه نقش و مسئولیت اجتماعی هنرمند را با تمام وجودش حس میكرد، غیر از سرودن شعر به نوشتن و ترجمه در زمینههای گوناگون و بخصوص انتشار نشریههایی میپرداخت كه هر كدام در زمان خود از مهمترین و معتبرترین منابع ادبی و هنری در ایران به شمار میرفت.
۵ـ شاملو كه در جامعهای پر از تضاد و در میان مردمش میزیست، نه این كه هرگز به افادهفروشیهایی از نوع «سیاستگریزی» و «عرفانگرایی» و «بیطرفی» و امثالهم رو نیاورد بلكه با احساس ضرورت ادای سهم در مبارزه بر ضد استبداد سیاه دینی در ایران، «كتاب جمعه» را منتشر ساخت كه هفتهنامهای ادبی ـ سیاسی بود و رژیم جمهوری اسلامی نتوانست بیش از ۳۸ شماره آن را تحمل كند.
۶ـ شاملو كار عظیم «كتاب كوچه» را از پیش برد كه به تنهایی گواه آنست كه او چقدر با مردمش نزدیك بود و چگونه به آنان و فرهنگ شان عشق میورزید.
۷ـ شاملو از آن درجه مناعت و اعتماد به خود و كارش برخوردار بود كه هر چند بارها از اعطای جایزه ادبی نوبل به او سخن گفته میشد، اما اوجایزه نوبل را «جایزهء بهترین انشاء سال درستایش غرب» نامید و بدین ترتیب در واقع پیش از پیش آن را رد كرد.
او آتشی درخشان فرا راه شعر و شاعری است. زیبایی و پرباری ادبی شعر او با عشق به آزادی و با سیاست مردمی، به طرزی ناگسستنی بهم تنیده است. شاعرانی كه در مبارزه علیه حاكمان ستمگر از هر قماش، از خود مایه نگذارند هرگز حق نخواهند داشت از پیروی و تاثیر پذیری و... از شاملو حرف بزنند.
شعر شاملو سرود رزم مردم ایران در مارش ظفرمند شان برای براندازی رژیم خونآشام ولایت فقیه است.
شعر شاملو برای مبارزان افغانستان در بند ما نیز سرچشمه الهام وامید درنبرد علیه كركسان طالبی و جهادی و گدیگك های «شاعر» و «نویسنده» آنان میباشد.