با توجه به كودتای نافرجام به سركردگی «امیرالمومنین» جنرال ظهیرعباسی، احمدبشیر نویسنده معروف پاكستانی، در مقالهایكه در «فرنتیرپست»، (۳۰ نوامبر ۱۹۹۵) به چاپ رسیده مروری دارد بر تشكلهای رنگارنگ دینی پاكستان كه ترجمه خلاصهای از آن را درینجا میآوریم. وی در مقاله دیگرش به جوانبی از كودتای مذكور اشاره دارد كه آن را در شماره بعدی تقدیم خواهیم كرد. «پیام زن»
انفجار سفارت مصر در پاكستان را نباید همچون یك رویداد مجزا و تصادفی بررسی نمود. حادثهی مذكور كار یك گروه اسلامی مصر بود و سایر «جنگجویان مقدس» بنیادگرا نیز مسئولیت آن را پذیرفتند زیرا آنان دارای مرام و هدفی اند كه معتقد به حقانیت آن میباشند. بناً بنظر نمیرسد كه تروریزم مقدس در سراسر جهان خاتمه یابد.
(....) بمبی با این اندازه و ظرفیت را نه از سبزی مندوی میتوان بدست آورد و نه در دره آدمخیل تولید شده میتواند. پس این بمب از كجا آمده است؟ از مصر یا سودان، الجزایر یا لبنان و... مناطقی كه جنگجویان اسلامی دارای لابراتوار، مواد كیمیاوی و دانشمند اند؟ (....) بمب باید از راه دریایی و یا هم هوایی انتقال داده شده باشد. چگونه حاملان آن، مقامات امنیتی راههای دریایی و میدان هوایی را فریب دادهاند (...) و از پوستههای بازرسی اسلامآباد چگونه فرار كردهاند؟ آیا انفجار مذكور تنها كار اعراب بوده و یا بنیادگرایان اسلامی پاكستان نیز در طرح آن سهیم بودهاند؟ (....)
كوشش اخیر بخشی از افسران ارتش پاكستان را بخاطر كودتا.... انفجار یك نمایندگی امریكایی در ریاض توسط ببران بنیادگرای خلیج و تشكیل جبههای متحد از مولویهای پاكستان را زیر بیرق «شورای اتحاد ملی بخاطر اسلامی نمودن پاكستان» نیز نباید نادیده گرفت. بدیهی است كه مردم از مولویها نفرت دارند اما زیر نام اسلام برپا شده میتوانند.
سایر عواملی كه باید به حساب آیند انكشافات سیاسی - مذهبی اخیر در پاكستان میباشد. در ملتان كاركنان دستار سبز «دعوت اسلامی» قدرت خود را به نمایش گذاشتند و برای سه روز با شعارهای مذهبی بر لب، شهر را زیر و رو كردند. «دعوت اسلامی» یك گروه نسبتاً نو میباشد و از كراچی سر زده است كه تا هنوز در پی كسب قدرت سیاسی نمیباشد. «دعوت اسلامی» در اعتقادش به اسلامی كردن رفتار و كردار هر فرد مسلمان، بیشتر شباهت به «جماعت تبلیغی» و «تحریك خلافت» آقای داكتر اسراراحمد دارد. اما تا اندازهی یك سازمان تهاجمی است.
داكتر اسراراحمد نیز در لاهور یك كنفرانس بینالمللی برگزار نمود كه موضوع مركزی آن رد دموكراسی بود. این گروه معتقد به استفاده از نیروی متشكل بخاطر رسیدن به اهدافش میباشد. داكتر اسرار از چند دهه به این سو قرآن درس میدهد و موعظه میكند. او یك عضو قدیمی جماعت اسلامی است كه با مولانا مودودی در افتاد و مسئلهی شركت در انتخابات دموكراتیك از وی جدا شد. اما این به آن معنا نیست كه او به سیاست علاقه ندارد. داكتر اسرار مرتباً در مورد مسایل جاری صحبت مینماید. او از واقعیتهای سیاسی و اقتصادی دوران ما آگاهی ندارد. وی معتقد به احیای خلافت و طهارت و همان اسلام ناب و اصلی میباشد كه در جامعه قبیلوی و شبانی نجد و حجاز قدیم پدید آمد. او به تجدد در اسلام باور ندارد.
ظهور «مركز دعوت الارشاد» با مقر آن در «مریدكی» انشكاف موحشی میباشد. آنان با اعتقاد به جهاد، «غازیها» را سوار بر اسب بخاطر براه انداختن جنگ علیه دموكراسی و نوگرایی تربیه میكنند. هیچ فردی در منطقهی آنان سگرت كشیده نمیتواند؛ دیدن تلویزیون ممنوع گردیده است؛ در موتر و سرویسهایی كه در سرك جی تی روان اند نباید صدای موزیك به گوش رسد. طبق گزارش، سازمان مذكور با مالاكند و بعضی سازمانهای جهاد اسلامی بینالمللی ارتباط دارد. اخیراً سازمان مذكور یك كنفرانس سه روزه برگزار نمود كه جنگ مقدس را جهت حل مسایل جهان اسلام بر اساس تنظیم شدید جامعه، توصیه كرد. مركز دعوتالرشاد توسط «امیری» موسوم به پروفیسر سعید رهبری میگردد. به نظر او انتخابات حرام است؛ دموكراسی ضد اسلام میباشد. او امیر مادامالعمر است. گروه مذكور بخاطر مقاومت در كشمیر، مجاهد تربیه میكند. گروه دارای پول و امكانات كافی است. تمامی هزینهی كنفرانس مذكور بشمول غذا و رهایش از طرف گروه تامین شد.
«جمعیت علمای» پاكستان نیز كنفرانسی در لاهور برگزار نمود. مولانا شاهاحمدنورانی و مولاناعبدالستارخاننیازی كه از هم بریده بودند ناگهان با هم متحد شدند. جمعیت علمای پاكستان نیز شنوندگان پر حوصلهی بسیاری دارد.
جماعت اسلامی كه متشكلترین حزب سیاسی در پاكستان با تكت دینی میباشد كه نباید عقب میماند، یك كنفرانس سه روزه در میدان منار پاكستان برگزار نمود. و شهر موقتیای موسوم به مدینهالهدا اعمار كرد. جماعت نیز حزب ثروتمندی میباشد و تمامی هزینهی مراسم را پرداخت. صدها آشپز و صدها خیمه برای سه روز مهمانان را پذیرا گردیدند.
سیاستمداران مذهبی به ندرت با هم یكجا میشوند. اما معلوم نیست چه چیز مرموزی آنان را تحت پرچم «شورای اتحاد ملی» گرد هم آورده است. بعضی احزاب اعتقاد به مبارزه خشونتآمیز دارند و دارای روابط بینالمللی اند. آنان در صدد آمادهسازی جنگجویان مقدس اند. بعضیها در داخل كشور دارای روش دموكراتیك اند اما به جهاد نیز اعتقاد دارند. بخش دیگر میخواهد جامعه را با موعظه و آموزشهای اسلام اصلاح نماید و جماعت تبلیغی كه گردهمایی بینالمللی سه روزهاش هفته گذشته در شهر «ریوند» پایان یافت، مكتب فكری مذكور را رهبری میكند. «تحریك القرآن» نیز اعتقاد به تغییر جامعه بوسیله آموزش، وعظ، دعا و درود دارد.
آنها (احزاب مذهبی) كه در گذشته حاضر نبودند با هم نماز بخوانند. اما اكنون چه اتفاقی افتاده است؟ جنبش به شدت پیش میرود. در ماههای اخیر جبههی متحد متشكل از همه احزاب مذهبی شكل گرفته است. عوامل مشترك آن چه میباشد؟ همهی آنان معتقد به جهاد اند...
بعد از فروپاشی اتحاد شوروی، اوضاع كابل بهبود نیافت، ساف با اسرائیل صلح نمود، بوسنیا آیندهی نامطمئن دارد و كشمیر همچنان میسوزد. جهان اسلام و جهان سوم فقیرتر میشوند. همه جا را خشم فرا گرفته است. امریكاییان با حمایت از دولتهای دستنشاندهی شان در كشورهای فقیر، اقتصاد آنان را در كنترول دارند و مانع تكامل شان میشوند. راه خروج كدام است؟ بنیادگرایی اسلامی كه از امحای فقر و جهالت عاجز است كماكان جنگ علیه ستمگران را وعده میدهد... اما چگونه؟ با تروریزم و عملیاتهای انتحاری؟